বহু হাজাৰ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ লগত প্ৰত্যক্ষ আৰু পৰোক্ষভাৱে মত বিনিময় কৰি আৰু যোৱা এটা দশকৰো অধিক সময় কেৰিয়াৰ কাউন্সেলিঙৰ ক্ষেত্ৰখনত সক্ৰিয়ভাৱে জৰিত হৈ থকাৰ পিছত কেইটামান কথা কলেজত পঢ়ি থকা ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলক উদ্দেশ্যি লিখিলোঁ। আজিকালি প্ৰতিযোগিতাৰ যুগত ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকলে নিজকে খাপ খুৱাবলৈ হ’লে কিছু সাধাৰণ প্ৰস্তুতি কৰি ৰাখিব লাগিব। তলৰ পাঁচটা বিষয়া পাঁচটা মন্ত্ৰ হিচাপে বিবেচনা কৰিব পাৰা।

            ১) এখন বায়’ডাটা (Biodata/ Curriculum Vitae) : বায়’ডাটা এখন বনোৱা কাম কলেজত পঢ়ি থাকোতেই আৰম্ভ কৰিব লাগে আৰু সময়ে সময়ে সেইখন আপডেট কৰি থাকিব লাগে। বায়’ডাটা কেনেকৈ লিখিব লাগে বা প্ৰস্তুত কৰিব লাগে, সেয়া আজিকালি গুগল বা ইউটিউবত বিচাৰিলেই পোৱা যায় বা কোনোবা অভিজ্ঞজনক সুধিলেও গম পোৱা যাব। প্ৰথম লিখা বায়’ডাটাখনত হয়তো লিখিবলৈ বিশেষ একো নাথকিবযেন লাগিব, কিন্তু লাহে লাহে যোগ কৰিব থাকিব পৰা যাব। এই বায়’ডাটা খন পিছলৈ বহুত কামত আহে।  

            ২) কম্পিউটাৰ আৰু ইণ্টাৰনেটৰ ব্যৱহাৰ: আজিৰ সময়ত সকলো ক্ষেত্ৰতে কম্পিউটাৰ আৰু ইণ্টাৰনেটৰ বহুল প্ৰয়োগ, সেয়েহে কম্পিউটাৰ আৰু ইণ্টাৰনেত ব্যৱহাৰ আৰামত ব্যৱহাৰ কৰিব পৰা হ’ব লাগিব। কম্পিউটাৰৰ ডিগ্ৰী বা চাৰ্টিফিকেট থাকিলেই নহ’ব, দক্ষও হ’ব লাগিব। সাধাৰণ ক্ষেত্ৰত ব্যৱহাৰ হোৱা মাইক্ৰ’চফট ৱৰ্ড (Microsoft Word), এক্সেল (Microsoft Excel), পাৱাৰ পইণ্ট Microsoft Power Point), ই-মেইল (e-mail), জিপ ফাইল (Zip File), গুগল ড্ৰাইভ (Google Drive), গুগল শ্বীট (Google Sheet) আদিৰ ব্যৱহাৰ ভালদৰে জনা দৰকাৰ। সেইদৰে ইউনিক’ডত লিখিব পৰা অসমীয়া টাইপিং ছফটৱেৰৰ বিষয়েও জানি থোৱা ভাল। আজিকালি বেছিভাগ প্ৰতিযোগীতামূলক পৰীক্ষা অনলাইন হয়, সেয়ে নিজকে প্ৰস্তুত কৰি লোৱা ভাল সময় থাকোতেই। আজিকালি সকলো কলেজৰে পুথিভড়াল বা লেবত কম্পিউটাৰ আছে, সেয়ে শিকিবলৈ একো অসুবিধা হ’ব নালাগে।

            ৩) ভাষাজ্ঞান: নিজৰ মাতৃভাষাৰ উপৰিও ইংৰাজী ভাষাত লিখিব আৰু ক’ব পৰা হ’ব লাগে। প্ৰথমে আখেজা আখেজা লাগিলেও, চেষ্টা কৰিলে পিছলৈ সহজ হৈ যাব। বহি:বিশ্বৰ লগত যোগাযোগ কৰিবলৈ ইংৰাজী ভাষা জনা অতি প্ৰয়োজনীয়। ঠিক তেনেদৰে, হিন্দী ভাষাটোও ক’ব শিকিব লাগে, চাকৰি আদিৰ ক্ষেত্ৰত বহুত সহায়ক হয় পিছলৈ। যিসকলে ইংৰাজী মাধ্যমত পঢ়া-শুনা কৰিছে তেওঁলোকে অসমীয়া ভাষা লিখা আৰু পঢ়াত সাৱলীল হোৱা অতীব প্ৰয়োজনীয়। ভাষাজ্ঞান নাথাকিলে, আপোনাৰ জ্ঞান থাকিলেও প্ৰকাশ কৰিব নোৱাৰিব। কলেজত পঢ়ি থকা ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকেল নিজৰ মাজতে মাজে মাজে ইংৰাজী বা হিন্দীত কথা পাতিব পাৰে। ইংৰাজী বাতৰিৰ টিভি চেনেলবোৰো ইয়াত সহায়ক হয়।

            ৪) সমসাময়িক ঘটনা প্ৰৱাহ সম্পৰ্কীয় জ্ঞান: পৰীক্ষাৰ আগত কেৱল ‘সাধাৰণ জ্ঞান (GK)’ ৰ পৰীক্ষা দিব নোৱাৰি, ই এক ধাৰাবাহিক প্ৰচেষ্টা। বাতৰি কাকত পঢ়া নিয়মীয়া অভ্যাস কৰিব পাৰিলে ভালে। পঢ়ি ভাল নোপোৱাসকলে টিভি বা ইণ্টাৰনেতত দেশ-বিদেশৰ সমসাময়িক ঘটনা প্ৰৱাহৰ খবৰ নিয়মীয়াকৈ ল’ব লাগে। বাতৰিবোৰ পঢ়োতে বা খবৰৰ ভিডিঅ’বোৰ চাওঁতে সেয়া বিশ্বাসযোগ্য (Authenticate) নিউজ চেনেল বা ৱেব প’ৰ্টেলৰ পৰা চাব লাগে। ফেচবুক বা ইউটিউবত অহা বহু খবৰেই শুদ্ধ নহয়। সাধাৰণ জ্ঞান প্ৰতিযোগীতামূলক পৰীক্ষা আৰু জীৱন দুয়োটাৰ বাবেই জৰুৰী।

            ৫)  নিজক উপস্থাপন কৰিব পৰা কলা: বহুত ছাত্ৰ-ছাত্ৰী লগ পাওঁ, সিহতৰ জ্ঞান আৰু বিষয়বস্তুৰ ভাল দখল আছে কিন্তু নিজকে ভালদৰে উপস্থাপন কৰিব নোৱাৰে বাবে বিভিন্ন প্ৰতিযোগিতাত সফল হ’ব নোৱাৰে। ভালদৰে কথা ক’ব পৰাটো আৰু নিজক সূন্দৰকৈ উপস্থাপন কৰিব পৰাটো এটা ডাঙৰ কলা। কলেজত পঢ়ি থকা সময়তে যিমান পাৰি সুবিধাবোৰৰ সদব্যৱহাৰ কৰিব লাগে। আইনা চাই চাইও বহুতে নিজক প্ৰস্তুত কৰে, আপুনিও চেষ্টা কৰি চাব পাৰে। অজিকালি উপহাৰতকৈ উপহাৰ বন্ধা কাগজখনৰ গুৰুত্ব বেছিচ, সেয়ে নিজকে কেনেদৰে ছাত্ৰ বা ছাত্ৰীগৰাকীয়ে উপস্থাপন কৰে তাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে পিছৰ পৰ্যায়ৰ সফলতা।

            শেষত আৰু এটা কথা নিজৰ অভিজ্ঞতাৰে কব’ বিচাৰিছো- যিসকলে স্নাতক ডিগ্ৰী লোৱাৰ পিছত স্নাতোকত্তৰ ডিগ্ৰী ল’ব বিচাৰে, স্নাতোকত্তৰ পাঠ্যক্ৰমত নাম লগোৱাৰ আগতে দুইবছৰমান কিবা কাম বা চাকৰি কৰি অভিজ্ঞতা গোটাব পাৰিলে ভাল। কৰ্ম-অভিজ্ঞতা লাভ কৰিলে স্নাতোকত্তৰত কি বিষয় লৈ পঢ়িব আৰু কিয় পঢ়িব তাৰ এক স্পষ্ট ধাৰণা থাকে। অৱশ্যে যিসকলে গৱেষক বা কলেজ/বিশ্ববিদ্যালয়ৰ শিক্ষক হোৱাৰ পৰিকল্পনা কৰিছে তেওলোকে ডিগ্ৰী পাছ কৰি উঠিয়েই স্নাতকোত্তৰ পাঠ্যক্ৰমত নাম ভৰ্তি কৰি ল’ব পাৰে।