আমি যেতিয়া স্বাস্থ্যৰ কথা পাতো, আমি সাধাৰণতে পুষ্টিকৰ খাদ্য বা ডায়েট, ব্যায়াম, চিকিৎসক-চিকিৎসালয়, ঔষধ, টোপনি ইত্যাদিৰ কথা কওঁ । কিন্তু এটা গৱেষণাই প্ৰমাণ কৰিছে যে সু-সাস্থ্য এটাৰ বাবে অতি প্ৰয়োজন বা গুৰুত্বপূৰ্ণ হ’ল মানুহৰ সম্পৰ্ক বা সম্বন্ধবোৰ (Relationship) । দশকযোৰা অধ্যয়ন আৰু গৱেষণাৰ অন্তত কলম্বিয়া বিশ্ববিদ্যালয়ৰ অধ্যাপিকা কেলি হাৰ্ডিঙ (Kelli Harding) প্ৰমাণ কৰিছে যে আমি দৈনিক জীৱনত মানুহৰ লগত কিদৰে ব্যৱহাৰ কৰো, কিধৰণে আমাৰ লগত ব্যৱহাৰ কৰে- সেয়া ঘৰতে হওঁক বা কৰ্মক্ষেত্ৰতেই হওঁক তাৰ ওপৰত বহু পৰিমাণে নিৰ্ভৰ কৰে আমাৰ স্বাস্থ্য । আমাৰ কৰ্মক্ষেত্ৰৰ বছ বা মেনেজাৰ জন ডাক্টৰত কৈ কোনো গুনে কম নহয় । যদি আপোনাৰ মেনেজাৰ গৰাকী ভাল তেন্তে আপোনাৰ জীৱন দীৰ্ঘম্যাদী হ’ব নহলে অসুখবোৰ সোনকালে হ’ব । ঠিক তেনেকৈ ঘৰৰ পৰিৱশো ভাল আৰু ফূৰ্তিত থকা হলে সহজে স্বাস্থ্য বেয়া নহয় । আজিৰ পৃথিৱীত সকলো ব্যস্ত, কিন্তু জীৱনৰ ওপৰত জানো কিবা হ’ব পাৰে । আমি পৰিয়াল, আত্মীয়, বন্ধু-বান্ধৱ আদিৰ লগত যদি নিয়মীয়াকৈ যোগাযোগ বা সম্বন্ধ ৰক্ষা কৰি চলো তেন্তে ই হ’ব আমাৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে মহাষৌধ । আমি নিজৰ শিপা নাপাহৰি যদি সকলোৰে লগত সু-সম্পৰ্ক বজাই ৰাখিব পাৰো, আমি সুখী হৈ আৰু ফূৰ্তিত থাকিব পাৰিম, সহজে যিকোনো বেমাৰে আমাক আক্ৰমন কৰিব নোৱাৰে । ঠিক তেনেদৰে আপুনি যদি কাৰোবাৰ মেনেজাৰ বা বছ তেন্তে আপোনাৰ তলতীয়া কৰ্মচাৰীৰ লগত কৰা ব্যৱহাৰ সৌহাদ্যপূৰ্ণ আৰু সন্মানজনক কৰি ৰাখিবলৈ চেষ্টা কৰক, ই কাৰোবাক হয়তো এটা সুখৰ আৰু সুসাস্থ্যকৰ জীৱন দিব । পৰিসংখ্যাই কয়- হৃদৰোগত আক্ৰান্ত হৈ মৃত্যুৱৰণ কৰা লোকৰ অধিকসখ্যকৰেই কাৰণ কৰ্মক্ষেত্ৰত অসন্তুষ্টি, বছ গৰাকী ভাল হোৱা হলে এই মৃত্যু নিয়ন্ত্ৰন কৰিব পাৰিলে হেতেন । ঠিক তেনেদৰে আত্মহননৰ পথ বাচি লোৱা বা বিষন্নতাত (Depression) ভোগা বেছিভাগৰেই পৰিয়াল বা বন্ধু-বান্ধৱৰ লগত থকা সম্বন্ধবোৰ নিশকতীয়া বা দুৰ্বল । বিজ্ঞান-মনোবিজ্ঞানৰ প্ৰয়োগেৰে প্ৰথমে শহাপহু এটাৰ ওপৰত এইটো গৱষণা চলোৱা বাবে ই ‘ৰেবিট এফেক্ট’ হিচাপে পৰিচিত ।